Een heer van stand, maar schatrijk …
Er glijdt een witte Chevrolet ons erf op met een chauffeur draagt die een Brixton Bogarthoed draagt. De lange man stapt uit en loopt in een hagelwit pak naar mijn vaders schuur. Vanuit deze bruin gecarboleumde oude schuur brengt vader oogst beschermende handelswaar aan de man. - Is er een Amerikaanse filmster gearriveerd? droom ik hardop. De man paft een flinke sigaar, een Elisabeth Bas. Mijn vader lurkt als immer aan zijn Karel l.
- Aangenaam, ik ben Toine Heijhuizen, ik kom voor je vader, buldert hij mij toe.
Een collega van mijn vader? Deze meneer met die Chevrolet, in dat witte pak, met die aparte hoed?
Deze heer is van stand en schatrijk, dat zie je zo. Onbegrijpelijk. Ik schud mijn hoofd, loop naar mijn hut aan de overkant van de weg en bouw verder aan mijn wilgenhouten paleis. Die avond vraag ik:
- Vader, wie was die man eigenlijk?
- Welke man?
- Die meneer met die grote Chevrolet, een achtcilinder.
- Oh, dat is Heijhuizen uit Cuyk, een collega.
- Vader, waarom heb jij niet zo'n auto, zo'n wit pak en zo'n chique hoed?
Jongen, luister goed. Ik vertel je dit één keer: - Hij is heel stoer maar ik vind het een kwetsbaar mannetje. Zijn zaken gaan helemaal niet goed. Hij stinkt van hebzucht. Veel vreten, geen moraal.
- Vader, wat is dat, moraal?
- In de oorlog, in het kamp in Duitsland, heb ik geleerd hoe het echt zit, wat moraal is. Allereerst wil een mens geen honger hebben. Bertolt Brecht zei het al voor de Tweede Wereldoorlog: 'Erst kommt das Fressen, dann kommt die Moral'. En daarna gaat het in het leven niet om geld, Màtti.
- In het kamp beitelde ik in een halve baksteen de symbolen voor Geloof, Hoop en Liefde. Een kruis, een anker en een hart.
- Weet Màtti, dat die Chevroletmeneer alleen maar 'maskers’ opzet. Wie is hij echt?
Een jaar later hoor ik dat collega Toine Heijhuizen uit Boxmeer failliet is verklaard. Op de boedelveiling koopt mijn vader voor een prikkie een groot deel van zijn bestrijdingsmiddelenvoorraad.
Niet de Chevrolet met acht cilinders, niet het hagelwitte pak, niet de Brixton Bogarthoed.
Heel even, heel stiekem, toch wel heel jammer.
